Çin Medya Grubu (CMG), 2025 yılının en önemli 10 iç ve dış arkeoloji haberini belirledi.

En önemli 10 iç arkeoloji haberi şu şekilde sıralandı:

1. Yunnan eyaletindeki Gantangqing kalıntılarında 300 bin yıllık ahşap eserler keşfedildi.

2. Shandong eyaletinde 9 bin yıllık kömürleşmiş adzuki fasulyesi bulundu.

3. Jiangsu eyaletinde arkeologlar, 8 bin 100 yıllık “Jiangnan (Yangtze nehrinin güneyinde yer alan bereketli bölge) bölgesine dair en eski kanıtı” ortaya çıkardı.

4. Henan eyaletinde 8 bin yıllık tahta tabutlar gün yüzüne çıkarıldı.

5. Antik DNA analizleri, Neolitik dönem insanlarının genetik ilişkilerini ortaya koydu.

6. Yue Krallığı’na ait üst düzey bir ritüel alanı ilk kez keşfedildi.

7. Wuwangdun Mezarı'ndaki önemli bulgular, Chu Krallığı’nın ritüel ve müzik uygarlığını yeniden canlandırdı.

8. Çin’in ilk imparatoru Qin Shi Huang'ın büyükannesinin mezarında, nesli tükenmiş yeni bir gibbon türü keşfedildi.

9. Qinghai eyaletinde Qin dönemine ait taş yazıtlar bulundu.

10. Arkeologlar ilk kez Qin-Han dönemine ait Şiir Kitabı'nın (The Book of Songs) tam metnini ortaya çıkardı.

En önemli dış 10 arkeoloji haberi ise şu şekilde sıralandı:

1. Kenya’da yaklaşık 1,5 milyon yıl öncesine ait en eski kemik aletler bulundu.

2. Antik DNA analizi, koyunlar ile insanlar arasında 12 bin yıllık bir simbiyoz (ortak yaşam) ilişkisi olduğunu ortaya koydu.

3. Çin, antik DNA teknolojisi aracılığıyla tarih öncesi anaerkil toplumların varlığını ilk kez doğruladı.

4. Kazakistan’da 3 bin 600 yıl öncesine ait büyük bir Bronz Çağı yerleşimi keşfedildi.

5. Peru’da 3 bin 500 yıllık şehir kalıntıları ortaya çıkarıldı.

6. Mısır’da 3 bin yıllık bir firavun mezarı keşfedildi.

7. Meksika’da Maya uygarlığına ait en eski ve en büyük anıtsal yapı bulundu.

8. İtalya’da, Pompeii antik kentinde büyük ölçekli freskler gün yüzüne çıkarıldı.

9. Irak’ta yapay zeka kullanılarak çivi yazısı ilahiler deşifre edildi.

10. Bolivya’da Tiwanaku uygarlığının temel mimari yapısı ortaya çıkarıldı.