IAEA: Çernobil koruma kalkanı artık radyasyonu engellemiyor, onarım gerektiriyor

05/12/2025

Şubat ayında bir drone saldırısı, yıkılan reaktörün yanına özenle inşa edilen ve ardından raylar üzerinde taşınan "yeni güvenli muhafaza"da bir delik açtı. Çalışmalar, Avrupa liderliğindeki bir girişim tarafından 2019 yılında tamamlandı. IAEA, geçen hafta çelik muhafaza yapısının incelenmesinde, drone çarpmasının yapıyı bozduğunu tespit etti.

1986 Çernobil patlaması, Ukrayna'nın Sovyetler Birliği'nin bir parçası olduğu dönemde meydana geldi, radyasyonu Avrupa'ya yaydı.

Erimeyi kontrol altına alma çabaları sırasında Sovyetler, reaktörün üzerine yalnızca 30 yıllık bir ömre sahip beton bir "lahit" inşa etti. Yeni muhafaza, lahitin, altındaki yıkık reaktör binasının ve erimiş nükleer yakıtın on yıllarca süren nihai kaldırılması sırasında radyasyonu kontrol altına almak için inşa edildi.

UAEA Genel Direktörü Rafael Grossi, bir inceleme görevinin "[koruyucu yapının] muhafaza kapasitesi de dahil olmak üzere temel güvenlik işlevlerini kaybettiğini doğruladığını, ancak yük taşıyan yapılarında veya izleme sistemlerinde kalıcı bir hasar olmadığını" tespit ettiğini söyledi.

Grossi, bazı onarımların yapıldığını, ancak "daha fazla bozulmayı önlemek ve uzun vadeli nükleer güvenliği sağlamak için kapsamlı bir restorasyonun hala gerekli olduğunu" söyledi.

BM, 14 Şubat'ta Ukrayna yetkililerinin, yüksek patlayıcı savaş başlığı taşıyan bir insansız hava aracının tesise çarptığını, yangına neden olduğunu ve reaktörün etrafındaki koruyucu kaplamaya zarar verdiğini bildirdiğini duyurdu. Ukrayna yetkilileri, insansız hava aracının Rus olduğunu söyledi. Moskova, tesise saldırdığını yalanladı.

BM, Şubat ayında yaptığı açıklamada, radyasyon seviyelerinin normal ve istikrarlı kaldığını ve herhangi bir radyasyon sızıntısı bildirilmediğini belirtti.