TEMA Vakfı: Toprak yoksa su, su yoksa gıda yok

20/11/2025

TEMA Vakfı, 17–30 Kasım Erozyonla Mücadele Haftası kapsamında yaptığı açıklamada, toprağın su döngüsü, gıda üretimi ve iklim dengesi üzerindeki hayati rolünü vurguladı. Vakıf, dünya genelinde erozyon nedeniyle her saniye 1.260 ton verimli toprağın kaybedildiğini belirtti.

Toprağın oluşum süreçlerine dikkat çekilen açıklamada, “Türkiye’de her 16 yılda 1 cm toprak kaybediliyor; oysa 1 cm toprağın oluşması 500 yıl sürüyor” denildi. Bu durumun tarımsal verimi düşürdüğü, su kaynaklarını zayıflattığı ve iklim dengesini bozduğu ifade edildi.

Küresel ölçekte toprakların yüzde 33’ünün bozulmuş olduğu hatırlatılarak mevcut gidişatın sürmesi halinde 2050’de bu oranın yüzde 90’a ulaşacağı bildirildi. Erozyonun tarımsal kayıpları yüzde 50’ye kadar artırdığı; toprağın su tutma kapasitesini azaltarak kuraklığı şiddetlendirdiği kaydedildi.

Son 30 yılda kurak alanların 4,3 milyon km² genişlediği, Türkiye’nin yüzde 5,5’lik bölümünün artık daha kurak iklime sahip olduğuna dikkat çekildi. Artan sıcaklık ve azalan su varlıklarına rağmen 2050’ye kadar gıdaya olan ihtiyacın yüzde 50 artacağı vurgulandı.

TEMA Vakfı, çözümün sağlıklı toprakta olduğunu belirterek toprağın karbon depolama, yağışı tutma, su varlıklarını besleme ve verimi artırma özelliklerine işaret etti. Erozyonla mücadelenin iklim kriziyle mücadelede kritik rol taşıdığı ifade edildi.

TEMA Vakfı Şanlıurfa İl Temsilcisi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen yaptığı açıklamada, Şanlıurfa’nın Türkiye’nin en önemli tarım havzalarından biri olduğuna dikkat çekerek şu çağrıda yaptı:
“Toprağın kaybı; suyun, gıdanın ve üretimin kaybı demektir. Toprağı korumak hepimizin sorumluluğu. Çünkü biliyorsun: Sorumlusun.”