Xi Asya ülkelerine tedarik zincirlerini istikrarlı tutmaları çağrısı yaptı

31/10/2025

Xi, Cuma günü Çin devlet medyasında yaptığı açıklamada, “Zaman ne kadar çalkantılı olursa, o kadar birlikte çalışmalıyız” dedi. Xi, Cumartesi gününe kadar sürecek Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Ekonomik Liderler toplantısının ilk oturumunda konuştu.

Xi, Perşembe günü Güney Kore'ye geldi ve 2019'dan bu yana ilk kez ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya geldi.

Çin ve ABD, karşılıklı ticaret önlemlerinin etkisiyle nispeten yumuşayan ilişkilerde gümrük vergileri, ihracat kontrolleri ve diğer konularda 1 yıllık tavizler vermeyi kabul etti. ABD, Çin mallarına uygulanan gümrük vergilerini yüzde 10 oranında düşürürken, Pekin ise kritik öneme sahip nadir toprak elementlerinin ihracatına izin vermeyi kabul etti.

Çin lideri konuşmasında, dünyanın yüzyıldır görülmemiş değişiklikler geçirdiğini yineledi ve Asya-Pasifik bölgesinde artan istikrarsızlık ve belirsizlikler karşısında Pekin'in nasıl küresel fırsatlar sunduğunu vurguladı.

Xi, APEC zirvesinde işbirliği için beş öneri paylaştı: 
- çok taraflı ticaret sistemini korumak, 
- açık bir ekonomik ortam yaratmak, 
- tedarik zincirinin istikrarını korumak, 
- yeşil ve dijital ticareti teşvik etmek,
- kapsayıcı kalkınmayı desteklemek.

Son yirmi yılda Çinli şirketler üretimlerini iki katına çıkardı ve ülke şu anda küresel imalat net üretiminin yaklaşık yüzde 27'sini oluşturuyor. İşgücü maliyetleri ve gümrük vergileri arttıkça, Çinli fabrikalar Asya-Pasifik bölgesine yayılırken, yerel talep de arttı.

Trump, şirketleri fabrikalarını ABD'ye geri getirmeleri için teşvik etmek amacıyla gümrük vergileri ve diğer politikalar kullanmaya çalıştı. Bu yıl açıklanan yeni ABD gümrük vergileri de, diğer ülkeler üzerinden yapılan Çin malı ihracatını azaltmayı amaçlıyor.