Çin’in yeni tüketim teşvik planı, küresel fırsatlar sunuyor

28/11/2025

Çin Devlet Konseyi dün düzenlediği brifingte belge ile ilgili önemli açıklamalar yaptı. Küresel çapta ekonomik büyümenin zayıfladığı bir dönemde, Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi 4. Genel Kurul Toplantısı’nın ardından ilan edilen bu belge, tüm ülkeler için yeni gelişim fırsatları sunuyor. Çin ekonomisi nitelikli gelişme aşamasına girerken, Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi 4. Genel Kurul Toplantısı’nda alınan kararlar doğrultusunda yeni taleplerin yeni arzlar teşvik edeceği, yeni arzların da yeni talepler yaratacağı bir ekonomik döngü hedefleniyor.

Ancak şu an, bazı sektörlerde arz-talep dengesizliği ve tıkanıklıklar yaşanıyor. Örneğin, kişisel ihtiyaçlara uygun yeni ürün ve hizmetlerin tedarikinde bazı yetersizlikler bulunuyor. Yaşlı ve çocuk bakımı, kültür-turizm ve akıllı tüketim alanlarında talep yüksek ancak arzın ihtiyaçları tam karşılamadığı görülüyor. Açıklanan belge, arz-talep uyumunun geliştirilmesine odaklanmayı, tüketim trendlerine uyum sağlamayı ve özellikle, “halk ne isterse, arz o yönde olmalı” prensibini hayata geçirmeyi amaçlıyor. Ayrıca, işletmelerin doğru üretim planlaması yapmasını teşvik etmeyi ve tüketim potansiyelini maksimum düzeye  çıkarmayı hedefliyor.

Çin'in yeni tüketim teşvik belgesi iki aşamadan oluşan bir gelişim stratejisi ortaya koyuyor. Buna göre, 2027 yılına kadar bir trilyon yuan düzeyinde üç, 100 milyar yuan düzeyinde on “sıcak tüketim noktası” oluşturulacak. 2030 yılına kadar arz-talep dengesi olumlu etkileşim temeline kavuşacak ve tüketimin büyümeye olan katkısı aşamalı olarak artırılacak. Belgede ayrıca 19 öncelikli çalışma belirlendi. Çin Renmin Üniversitesi’nden Prof. Wang Xiaosong, belgenin en dikkat çeken yönünün, farklı yaş gruplarının ihtiyaçlarına uygun tüketimi teşvik düzenlemelerinin olduğunu belirterek, bu yaklaşımında Çin hükümetinin belirlediği politikaların bilimsel ve isabetli olduğunu yansıttığını söyledi.

Dünyanın en büyük ikinci tüketim pazarı olan Çin’in bu planı, dünyaya verilen bir müjde! Çin’de şu an 230 milyon çeşit tüketim malı bulunuyor. Beyaz eşya, mobilya, kültür ve spor ürünleri ile tekstil gibi 100’den fazla kategoride Çin’in yaptığı üretim, dünyada birinci sırada yer alıyor. Söz konusu belge, Çin’in zaten çok büyük olan devasa piyasasının daha da genişlemesini ve küresel ekonomiye  daha fazla kazan-kazan fırsatı sunuyor. Belgede oluşturulması hedeflenen 1 trilyon yuan düzeyindeki 3 sıcak tüketim noktasında, yaşlılara yönelik ürünler, akıllı bağlantılı araçlar ve elektronik tüketim ürünleri yer alacak. Çin’de yaşlıların ihtiyaç duyduğu ürünlerin piyasa büyüklüğü 2014 yılında 2,6 trilyon yuandan, 2024 yılında 5,4 trilyon yuana ulaştı. Oluşturulması teşvik edilen 100 milyar yuan düzeyinde 10 sıcak tüketim notkasında ise bebek ürünleri, makyaj malzemeleri, akıllı giyim ve takılar ile fitness ekipmanları bulunacak. Bu alanlarda dışa açılmanın artmasıyla her geçen gün çok daha fazla kaliteli yabancı ürün ve hizmet Çin pazarına girecek, Çin’in ürettiği yeni tüketim ürünleri de uluslararası pazarlara açılacak. Dolayısıyla bu süreç küresel tüketim piyasasının canlanmasına güç katacak.

İnovasyon, Çin’de tüketimin artırılmasında kritik rol oynayacak. Bu yılın ilk yarısında Çin’deki üretken yapay zekâ ürünlerinin abone sayısı 515 milyonu buldu. Çin, art arda 12 yıldır dünyanın en büyük internet perakende piyasası konumunu koruyor ve mobil ödeme hacminde dünyada ilk sıralarda yer alıyor. Söz konusu belgeye göre, yeni teknoloji ve yeni iş modellerin hızlandırılması ile yapay zeka sektöründe gelişimin desteklenmesi, yabancı işletmelere önemli inovasyon fırsatları sunacak. Volkswagen Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Oliver Blume basına verdiği demeçte, Çinli tüketicilerin kritik ihtiyaçlarını karşılamak için yoğun çaba göstereceklerini açıkladı.

Çin’de tüketim talebinin sürekli olarak artması, nitelikli ürün arzını teşvik edecek. Çin’in tüketimi teşvik etmeyi öngören yeni planı, bir yandan Çin halkının refah içinde yaşaması için gerekli olan koşulları sağlarken, diğer yandan yabancı ülkelerinin gelişmesi için yeni fırsatlar yaratacaktır.